1 00:00:05,000 --> 00:00:09,866 O tratamento de lección no TDAH é o tratamento multimodal. 2 00:00:09,866 --> 00:00:14,732 Isto significa que neste tratamento van estar implicados múltiples profesionais 3 00:00:14,733 --> 00:00:19,133 e que se van levar a cabo diferentes intervencións de distintos ámbitos. 4 00:00:19,133 --> 00:00:21,666 Eses profesionais poden ser do ámbito sanitario, 5 00:00:21,666 --> 00:00:23,232 poden ser do ámbito educativo, 6 00:00:23,233 --> 00:00:26,299 ou poden ser tamén do ámbito psicopedagóxico. 7 00:00:26,300 --> 00:00:32,000 No tratamento multimodal van coincidir diferentes enfoques. 8 00:00:32,000 --> 00:00:34,133 Vai haber liñas de tratamento farmacolóxico, 9 00:00:34,133 --> 00:00:36,599 liñas de tratamento psicolóxico, 10 00:00:36,600 --> 00:00:38,733 liñas de tratamento educativo 11 00:00:38,733 --> 00:00:40,866 e liñas de tratamento psicopedagóxico. 12 00:00:40,866 --> 00:00:46,999 O tratamento farmacolóxico está orientado cara ao substrato neurobiolóxico 13 00:00:47,000 --> 00:00:53,066 do trastorno. Isto implica que se vai dar unha medicación para intentar regular aquelas áreas 14 00:00:53,066 --> 00:00:55,499 cerebrais que teñen dificultades en aspectos 15 00:00:55,500 --> 00:01:00,000 de autocontrol das emocións, de control do sistema atencional, 16 00:01:00,000 --> 00:01:03,066 da regulación do grao de actividade física… 17 00:01:03,066 --> 00:01:07,399 O tratamento psicolóxico inclúe diferentes tipos de terapias. 18 00:01:07,400 --> 00:01:11,866 A terapia cognitiva, a terapia condutual, 19 00:01:11,866 --> 00:01:14,499 técnicas de relaxación ou técnicas de autocontrol emocional… 20 00:01:14,500 --> 00:01:19,266 O tratamento psicopedagóxico está orientado á reeducación académica. 21 00:01:19,266 --> 00:01:22,432 E vaise levar fundamentalmente a cabo no eido educativo. 22 00:01:22,433 --> 00:01:28,233 Trátase de dotar os nenos ou os adolescentes de recursos a nivel de aprendizaxe 23 00:01:28,233 --> 00:01:31,566 que lles permitan adquirir os coñecementos 24 00:01:31,566 --> 00:01:35,332 e ter máis facilidade de cara ao estudo e 25 00:01:35,333 --> 00:01:37,999 á realización das tarefas escolares en xeral. 26 00:01:38,000 --> 00:01:42,466 En todos os casos levarase tamén a cabo un tratamento de tipo psicoeducativo 27 00:01:42,466 --> 00:01:45,366 Isto supón que a todos os adultos 28 00:01:45,366 --> 00:01:49,566 que garden relación coa vida dos nenos, 29 00:01:49,566 --> 00:01:51,566 dos adolescentes, ténselles que formar, 30 00:01:51,566 --> 00:01:53,899 ténselles que orientar sobre as causas do trastorno, 31 00:01:53,900 --> 00:01:57,633 , sobre as súas características, sobre a súa evolución… 32 00:01:57,633 --> 00:02:03,466 E darlles recursos tamén para que saiban manexarse 33 00:02:03,466 --> 00:02:04,899 en situacións concretas que permitan axudar os nenos a regular 34 00:02:04,900 --> 00:02:07,100 o seu comportamento e a ter máis capacidade para persistir a nivel atencional. 35 00:02:07,100 --> 00:02:13,200 Para unha boa abordaxe do TDAH, sobre todo cando tratamos 36 00:02:13,200 --> 00:02:16,066 con nenos e con adolescentes, será fundamental que haxa unha boa 37 00:02:16,066 --> 00:02:18,766 colaboración entre os pais e entre os profesores. 38 00:02:18,766 --> 00:02:23,866 A función do clínico será fundamentalmente a de coordinar o labor de cada un. 39 00:02:23,866 --> 00:02:28,166 É moi importante ter en conta que o TDAH é un trastorno crónico 40 00:02:28,166 --> 00:02:32,066 e isto vai supoñer que a medida que o neno vai medrando, 41 00:02:32,066 --> 00:02:34,466 haberá que revisar o plan de tratamento e adaptalo 42 00:02:34,466 --> 00:02:37,632 a medida que vaian xurdindo os novos problemas. 43 00:02:37,633 --> 00:02:41,266 O tratamento do TDAH é un tratamento individualizado 44 00:02:41,266 --> 00:02:46,666 e isto supón que non vai ser sempre exactamente igual 45 00:02:46,666 --> 00:02:49,132 en todos os casos e que debe adaptarse ás necesidades de cada persoa 46 00:02:49,133 --> 00:02:51,299 en cada momento. 47 00:02:51,300 --> 00:02:56,100 No TDAH os síntomas poden ir variando 48 00:02:56,100 --> 00:02:58,300 en función da intensidade e a forma de expresión dos síntomas 49 00:02:58,300 --> 00:03:01,700 vai cambiar dependendo de moitos aspectos. 50 00:03:01,700 --> 00:03:03,966 Por exemplo, o xénero: 51 00:03:03,966 --> 00:03:05,566 que sexas neno ou nena; 52 00:03:05,566 --> 00:03:08,866 a idade: que sexas un neno de 3 anos ou que sexas un adolescente ou adulto 53 00:03:08,866 --> 00:03:12,666 vai condicionar que a forma en que se presenten os síntomas sexa 54 00:03:12,666 --> 00:03:18,966 diferente e a capacidade cognitiva e as habilidades de cada persoa, 55 00:03:18,966 --> 00:03:23,532 así como os seus trazos de temperamento, tamén van dar lugar a que os síntomas 56 00:03:23,533 --> 00:03:28,666 se expresen dunha maneira ou doutra. Para poder levar a cabo un plan 57 00:03:28,666 --> 00:03:32,899 de tratamento concreto co TDAH débense valorar 58 00:03:32,900 --> 00:03:36,466 previamente unha serie de aspectos. 59 00:03:36,466 --> 00:03:40,299 É moi importante ter en conta a intensidade dos síntomas e é tamén moi importante 60 00:03:40,300 --> 00:03:42,333 ter en conta a limitación funcional deses síntomas na vida da persoa. 61 00:03:42,333 --> 00:03:49,166 Así mesmo, un vai ter que ter en conta que a persoa viva 62 00:03:49,166 --> 00:03:52,166 nun ambiente social determinado e as características da súa familia, 63 00:03:52,166 --> 00:03:55,666 pois todo iso vai condicionar que se leven a cabo 64 00:03:55,666 --> 00:03:59,066 unha serie de medidas ou outras. Un último aspecto moi importante 65 00:03:59,066 --> 00:04:01,432 de cara ao tratamento do TDAH 66 00:04:01,433 --> 00:04:03,733 é a presenza ou non de trastornos psiquiátricos asociados 67 00:04:03,733 --> 00:04:06,766 que se coñecen co nome de comorbilidade psiquiátrica. 68 00:04:06,766 --> 00:04:12,532 O tratamento farmacolóxico supón polo tanto unha forma de 69 00:04:12,533 --> 00:04:16,066 abordaxe máis dentro do que constitúe o tratamento multimodal do TDAH. 70 00:04:16,066 --> 00:04:20,632 E aínda que non todos os pacientes poden chegar a requirir 71 00:04:20,633 --> 00:04:23,866 medicación, en moitos casos a medicación si vai ser 72 00:04:23,866 --> 00:04:25,232 o tratamento de primeira elección. 73 00:04:25,233 --> 00:04:27,466 En que casos debería ser o tratamento de primeira elección? 74 00:04:27,466 --> 00:04:32,032 Pois, por exemplo, naqueles casos nos que os síntomas sexan 75 00:04:32,033 --> 00:04:35,966 moi intensos ou moi graves e onde condicionen un grande 76 00:04:35,966 --> 00:04:37,132 impacto na vida da persoa. 77 00:04:37,133 --> 00:04:39,966 Isto vai supoñer por exemplo 78 00:04:39,966 --> 00:04:42,632 que os menores teñan moitas dificultades de cara á aprendizaxe, 79 00:04:42,633 --> 00:04:47,099 que o seu rendemento académico se vexa moi deteriorado, 80 00:04:47,100 --> 00:04:49,333 cun risco importante de fracaso escolar… 81 00:04:49,333 --> 00:04:52,866 E tamén as limitacións poden xurdir no ámbito familiar 82 00:04:52,866 --> 00:04:55,732 dificultando moito a convivencia con seus pais, 83 00:04:55,733 --> 00:04:59,099 con seus irmáns e incluso pode afectar ás relacións 84 00:04:59,100 --> 00:05:02,133 cos seus iguais e limitar a capacidade de 85 00:05:02,133 --> 00:05:03,466 adaptación social deses menores. 86 00:05:03,466 --> 00:05:08,299 As evidencias científicas, como poden ser as guías de práctica clínica 87 00:05:08,300 --> 00:05:10,800 ou os consensos internacionais de TDAH, 88 00:05:10,800 --> 00:05:14,600 presentan o tratamento farmacolóxico como o máis efectivo 89 00:05:14,600 --> 00:05:18,233 dentro de todas as liñas de tratamento do TDAH. 90 00:05:18,233 --> 00:05:21,299 Porén, o tratamento farmacolóxico 91 00:05:21,300 --> 00:05:25,066 sempre vai ter uns resultados moitísimo maiores cando se combina 92 00:05:25,066 --> 00:05:27,632 con outras liñas de intervención como pode ser a terapia, 93 00:05:27,633 --> 00:05:29,333 a psicoeducación ou a intervención psicopedagóxica. 94 00:05:29,333 --> 00:05:34,766 As guías de práctica clínica elaboradas 95 00:05:34,766 --> 00:05:37,766 polo noso propio sistema nacional de saúde en relación ao TDAH 96 00:05:37,766 --> 00:05:41,332 en nenos e en adolescentes, recomendan que sempre sexa un profesional 97 00:05:41,333 --> 00:05:44,299 médico adecuadamente cualificado e con moitísima experiencia 98 00:05:44,300 --> 00:05:47,800 á hora de propoñer un posible tratamento con medicación. 99 00:05:47,800 --> 00:05:52,133 De igual forma este profesional debe considerar 100 00:05:52,133 --> 00:05:57,199 para iso a idade do neno, a intensidade e as limitacións dos síntomas 101 00:05:57,200 --> 00:06:00,266 do TDAH e debe ter tamén en conta 102 00:06:00,266 --> 00:06:03,466 cales van ser as características desa familia 103 00:06:03,466 --> 00:06:06,499 e as preferencias desa familia. 104 00:06:06,500 --> 00:06:09,866 Polo xeral en nenos en idade preescolar, 105 00:06:09,866 --> 00:06:14,299 recoméndanse como tratamento inicial os programas de intervención 106 00:06:14,300 --> 00:06:17,700 a nivel psicoeducativo e os programas de adestramento condutual 107 00:06:17,700 --> 00:06:20,433 que se van levar a cabo fundamentalmente cos pais. 108 00:06:20,433 --> 00:06:24,233 Cando os nenos teñen unha idade xa maior 109 00:06:24,233 --> 00:06:29,666 e están en educación primaria, nese caso, se os síntomas de TDAH 110 00:06:29,666 --> 00:06:33,266 se consideran leves ou non hai un grande impacto funcional na vida dese neno, 111 00:06:33,266 --> 00:06:35,499 bastaría con levar a cabo terapias 112 00:06:35,500 --> 00:06:39,300 psicolóxicas, ben a nivel individual ou a nivel grupal 113 00:06:39,300 --> 00:06:41,500 e complementalas con intervencións a nivel académico. 114 00:06:41,500 --> 00:06:46,833 O ideal é que o tratamento do TDH se leve 115 00:06:46,833 --> 00:06:48,766 a cabo dunha maneira precoz. 116 00:06:48,766 --> 00:06:52,132 Desa forma imos poder previr que aparezan 117 00:06:52,133 --> 00:06:54,133 moitas situacións de risco na vida destes nenos 118 00:06:54,133 --> 00:06:55,933 e destes adolescentes como por exemplo 119 00:06:55,933 --> 00:06:57,966 pode ser o consumo de tóxicos, 120 00:06:57,966 --> 00:07:01,866 os accidentes, os embarazos non desexados… 121 00:07:01,866 --> 00:07:05,899 O tratamento precoz vai minimizar á súa vez o risco 122 00:07:05,900 --> 00:07:08,800 de que aparezan outros trastornos psiquiátricos nestes nenos, 123 00:07:08,800 --> 00:07:11,566 trastornos que se consideran secundarios ao TDAH por exemplo, 124 00:07:11,566 --> 00:07:17,566 a presenza de presións, de trastornos de conduta, 125 00:07:17,566 --> 00:07:19,632 de trastornos de ansiedade… 126 00:07:19,633 --> 00:07:24,099 O combinar a terapia farmacolóxica coa terapia psicolóxica 127 00:07:24,100 --> 00:07:29,300 vai supoñer un beneficio para ambas liñas de tratamento 128 00:07:29,300 --> 00:07:32,100 de maneira que, en moitos casos, as doses de medicación 129 00:07:32,100 --> 00:07:35,600 poden chegar a ser menores cando se intervén a nivel psicolóxico 130 00:07:35,600 --> 00:07:39,866 e as posibilidades de aprender 131 00:07:39,866 --> 00:07:42,499 e interiorizar e de ter maiores resultados que nas terapias psicolóxicas 132 00:07:42,500 --> 00:07:46,500 van ser tamén maiores cando a medicación permite reducir 133 00:07:46,500 --> 00:07:50,600 os síntomas do TDAH. O obxectivo final do tratamento do TDAH 134 00:07:50,600 --> 00:07:53,733 é mellorar os síntomas primarios do TDAH, 135 00:07:53,733 --> 00:07:58,233 isto é, a inatención, a hiperactividade, a impulsividade, 136 00:07:58,233 --> 00:08:01,599 e así mellorar secundariamente todos os problemas que isto entraña. 137 00:08:01,600 --> 00:08:04,400 Vaise perseguir mellorar o rendemento 138 00:08:04,400 --> 00:08:07,700 académico dos nenos e evitar o risco de fracaso académico. 139 00:08:07,700 --> 00:08:11,133 Vaise intentar mellorar o comportamento destes nenos 140 00:08:11,133 --> 00:08:15,399 e que a súa capacidade para obedecer tanto na casa coma no colexio 141 00:08:15,400 --> 00:08:19,733 sexa maior. Vaise buscar mellorar as relacións interpersoais, 142 00:08:19,733 --> 00:08:22,066 cos adultos, pero tamén cos seus iguais… 143 00:08:22,066 --> 00:08:26,266 E se todos estes aspectos melloran, 144 00:08:26,266 --> 00:08:29,066 a capacidade de motivación do neno e o seu amor propio van mellorar tamén. 145 00:08:29,066 --> 00:08:32,332 En suma, a calidade de vida destes nenos 146 00:08:32,333 --> 00:08:35,033 e das súas familias é o que vai mellorar e é o 147 00:08:35,033 --> 00:08:40,099 que os profesionais perseguimos.